Sáng ngày 16/5/2019, tại Hoàng thành Thăng Long, Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội phối hợp với Viện Khảo cổ học tổ chức báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò khu vực chính điện Kính Thiên năm 2018.
Tới dự Hội thảo khoa học các chuyên gia, các nhà khoa học đại diện Bộ Văn hóa Thể thao và du lịch; Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia; Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam; thành viên Hội đồng tư vấn khoa học nghiên cứu bảo tồn Khu di tích Cổ Loa - Thành cổ Hà Nội; Viện Khảo cổ học; Viện Sử học; Viện Nghiên cứu Kinh thành; Viện Bảo tồn di tích; Bảo tàng Lịch sử Quốc gia; Bảo tàng Hà Nội; Ban Quản lý Di tích & Danh thắng Hà Nội; Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn; Công ty TNHH Một thành viên MQL và các đối tác, đại diện các sở ban ngành của Thành phố Hà Nội và đông đảo phóng viên báo chí, truyền hình…
Toàn cảnh Hội thảo
Thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ với Ủy ban Di sản Thế giới về Khu di sản trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu khu vực trung tâm, từ năm 2011 đến nay công tác khai quật khảo cổ học được tiến hành hàng năm. Trong 7 năm (2011-2018) Trung tâm phối hợp Viện Khảo cổ học đã khai quật trên diện tích khoảng hơn 5.000m². Kết quả khai quật đã tìm được hệ thống các di tích kiến trúc từ thời Lý (thế kỷ XI - XIII) đến thời Nguyễn (thế kỷ XIX - XX). Bước đầu làm rõ một không gian kiến trúc lớn thời Lý với dấu tích đường nước lớn, có hệ thống móng trụ sỏi và sân nền lát gạch hình vuông… Thời Trần có nhiều kiến trúc qui mô, kích thước nhỏ được xây dựng vào nhiều giai đoạn. Đặc biệt đã xác định được không gian trục trung tâm của Hoàng thành Thăng Long thời Lê Sơ (thế kỷ XV - XVI) và Lê Trung hưng (thế kỷ XVII - XVIII). Kết quả khai quật ở khu vực Trung tâm đã góp thêm tư liệu trong quá trình thực hiện đề án nghiên cứu phương án khôi phục không gian Điện Kính Thiên.
Đại biểu tham quan hiện trường hố khai quật KCH
Năm 2018, Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội tiếp tục phối hợp với Viện Khảo cổ học khai quật thăm dò khu vực khu vực phía Đông nền điện Kính Thiên (giáp với đường Nguyễn Tri Phương) với tổng diện tích gần 1.000m2.
Cuộc khai quật đã làm xuất lộ:
- Tầng văn hóa: dày gần 6,5m với các lớp văn hóa có niên đại khoảng từ thời Đại La, qua các thời Lý, Trần, Lê, Nguyễn đến thời hiện đại.
- Về di tích: cuộc khai quật đã làm xuất lộ một số dấu tích kiến trúc thuộc các thời kỳ Lý, Trần, Lê sơ và Lê Trung hưng. Các dấu tích kiến trúc này đã bị phá hủy phần lớn bởi một ngòi nước sâu, có móng kè đá, tường gạch vồ qui mô rất lớn và kiên cố có niên đại vào khoảng thế kỷ XVII - XVIII. Năm nay, hố khai quật còn xuất lộ dấu tích chân móng kiến trúc xây bằng đá, hiện chưa rõ chức năng nhưng rất kiên cố cho thấy vị trí quan trọng của khu vực Kính Thiên.
- Di vật: đã tìm thấy nhiều loại hình khác nhau gồm đồ đất nung, đồ gốm, cấu kiện gỗ, đồ kim loại. Trong đó số lượng lớn là gạch ngói, đặc sắc nhất là nhóm gạch ngói và vật liệu trang trí lợp mái cung điện có tráng men vàng (hoàng lưu ly) và men xanh (thanh lưu ly) thuộc thời Lê sơ (thế kỷ XV đầu thế kỷ XVII). Những di vật này cho phép hình dung rõ thêm về loại “Ngói Rồng” lợp mái cung điện trong khu vực chính điện Kính Thiên của Hoàng đế Lê sơ.
Hiện vật phát hiện tại cuộc khai quật
Đại biểu tham quan hiện vật phát hiện tại cuộc khai quật
Các dấu tích kiến trúc và hệ thống di vật đã phát hiện trong cuộc khai quật năm 2018 tiếp tục phản ánh diễn biến phức tạp của các di tích lịch sử và văn hóa Thăng Long - Hà Nội dưới lòng đất. Qua đó đã góp thêm nhiều tư liệu làm rõ thêm các giá trị to lớn, phong phú, đa dạng với ba tiêu chí nổi bật toàn cầu của Di sản Thế giới Trung tâm Hoàng thành Thăng Long và góp phần nghiên cứu khôi phục không gian chính điện Kính Thiên thời Lê.
TS. Bùi Thị Thu Phương