Thứ Tư, 18/06/2025
  • Tiếng Việt
  • English
  • French

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Vietnam National Museum of History

Chuyên khảo

  1. Trang chủ
  2. Nghiên cứu
  3. Chuyên khảo
Nghiên cứu
Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và Hòa bình (kỳ 6): Chân dung thần chiến tranh và hòa bình trên các qua đồng Đông Sơn
  • 12/06/2025 17:26

Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và Hòa bình (kỳ 6): Chân dung thần chiến tranh và hòa bình trên các qua đồng Đông Sơn

Tiếp theo phần mô tả chân dung thần hộ mệnh trên các phiến giáp đồng và một số loại vũ khí Đông Sơn, tôi muốn dành buổi "Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất" tuần này giới thiệu và phân tích những biểu tượng thần chiến tranh trên chuôi một loại qua đồng - vũ khí phổ biến và đặc trưng của chiến binh Đông Sơn thuộc nhóm Tây Âu (hay Tây Vu).

  • 128
Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và Hòa bình (kỳ 5): Cận cảnh chiến binh Đông Sơn mang giáp trụ trên trống đồng
  • 02/06/2025 09:50

Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và Hòa bình (kỳ 5): Cận cảnh chiến binh Đông Sơn mang giáp trụ trên trống đồng

Tôi muốn dành thời lượng buổi "rì rầm" hôm nay đi sâu vào một chi tiết cũng rất hiếm thấy trong nghệ thuật mô tả Đông Sơn. Đó là hình ảnh chân thực của những chiến binh mang giáp trụ.

  • 219
Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và Hòa bình (kỳ 5): Cận cảnh chiến binh Đông Sơn mang giáp trụ trên trống đồng
  • 22/05/2025 09:12

Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và Hòa bình (kỳ 5): Cận cảnh chiến binh Đông Sơn mang giáp trụ trên trống đồng

Chúng ta đã dành một số thời lượng để tiếp cận chân dung thần hộ mệnh Đông Sơn, trong đó chủ yếu là chân dung mang tính phổ cập chỉ có phần đầu đến cổ với khuôn mặt dài nhân từ, hai tai đeo chuỗi vòng được giới hạn hai bên bằng hai băng hình tam giác như cờ đuôi nheo. Trên trán có hình cây. Thần hộ mệnh thường có trên đầu hai cặp sừng thể hiện bằng hai hình chữ C nằm ngửa ở mỗi bên.

  • 710
Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và hòa bình (kỳ 3): Chân dung những vị thần hộ mệnh Đông Sơn
  • 08/05/2025 08:36

Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và hòa bình (kỳ 3): Chân dung những vị thần hộ mệnh Đông Sơn

Khi xã hội Đông Sơn đã chắc chắn bước vào trình độ tổ chức xã hội mang tính chế độ thủ lĩnh (chiefdom), trong đó tình trạng chiến tranh với tỷ lệ vũ khí tăng cao và đồ dùng qúy tộc ngày càng đóng vai trò nổi bật trong di sản khảo cổ học, thì sự tồn tại những biểu trưng tâm linh gắn với vai trò hộ mệnh và cầu thắng là nhu cầu tất yếu.

  • 497
Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và hòa bình (kỳ 2): Những biểu tượng gắn trên bộ giáp phục thủ lĩnh
  • 21/04/2025 10:04

Văn hóa Đông Sơn - Chiến tranh và hòa bình (kỳ 2): Những biểu tượng gắn trên bộ giáp phục thủ lĩnh

Một vụ lở đất tại một ngòi nước đổ từ vùng núi Lào Cai - Yên Bái vào sông Hồng vào khoảng mùa lũ năm 2008 đã làm xuất lộ ngôi mộ của một vị thủ lĩnh lớn Đông Sơn - Tây Âu. Người dân phát hiện còn nhớ có đến hàng chục đồ đồng lớn như trống, thạp và nhiều vũ khí giáo, rìu…

  • 710
Văn hóa Đông Sơn - chiến tranh và hòa bình
  • 04/04/2025 15:29

Văn hóa Đông Sơn - chiến tranh và hòa bình

Đây sẽ là chuỗi bài cuối cùng tôi đã dành suốt 2 năm nay cho văn hóa Đông Sơn trong chuyên mục "Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất" do báo Thể thao và Văn hóa khởi xướng. Đó là một nội dung tiêu biểu và bao trùm nhất trong văn hóa Đông Sơn mà tôi muốn để dành cho phần cuối, mặc dù rải rác đâu đó trong cả chuỗi gần trăm bài rải trong hai năm qua, tôi cũng đã từng đề cập đến.

  • 1000
Tạo âm Đông Sơn (kỳ 7): Bộ ba khèn, tiêu, sáo trong âm hưởng Đông Sơn
  • 10/03/2025 09:04

Tạo âm Đông Sơn (kỳ 7): Bộ ba khèn, tiêu, sáo trong âm hưởng Đông Sơn

Trong các lễ hội chính thời Đông Sơn thì bộ gõ với trống, chiêng/thanh la, chũm chẹ, phách, chuông và nhạc chuông tạo giai điệu nền chủ đạo. Những nhạc cụ khác mà bài này nhắc đến hôm nay chỉ đóng vai trò phụ và đặc biệt trở nên quan trọng trong các "tiểu lễ". Tôi sẽ đi sâu vào những nhạc cụ thuộc bộ hơi đóng vai trò chính trong các "tiểu lễ" của lễ hội hoặc cả ngoài lễ hội. Đó là sự hiện diện của bộ ba khèn, sáo và tiêu.

  • 1140
Tạo âm Đông Sơn (kỳ 6): Điệu khèn từ ngàn xưa
  • 04/03/2025 09:21

Tạo âm Đông Sơn (kỳ 6): Điệu khèn từ ngàn xưa

Chúng ta đã có 5 tuần thưởng thức âm thanh Đông Sơn phát ra từ những bộ trống, chiêng, chuông, lục lạc… từ âm vang lễ hội đến rúc rích rủ rỉ cầu khấn thần linh. Và hôm nay, chúng ta bắt đầu với những phương pháp tạo âm bằng hơi thổi, chủ yếu của người qua đường miệng, mũi…

  • 1471
Tạo âm Đông Sơn (kỳ 5): Những chiếc chuông Đông Sơn dáng trống
  • 18/02/2025 08:58

Tạo âm Đông Sơn (kỳ 5): Những chiếc chuông Đông Sơn dáng trống

Cách đây đã trên 30 năm, các nhà khảo cổ học thuộc tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) đã phát hiện một ngôi mộ quý tộc thời Chiến Quốc, thế kỷ 4 - 5 trước Công nguyên và rất sửng sốt với một hiện vật lạ chưa từng thấy trước đó trong khảo cổ học nước này. Đó là một chiếc trống đồng nhỏ rộng khoảng 12cm, cao chừng 7cm - 8 cm, trên mặt trống, chính giữa mặt trời nhiều cánh, có một quai treo.

  • 1757
Tạo âm Đông Sơn (kỳ 4): Nhạc chuông Đông Sơn - tiếng rung vang thần thánh, quý tộc
  • 04/02/2025 14:42

Tạo âm Đông Sơn (kỳ 4): Nhạc chuông Đông Sơn - tiếng rung vang thần thánh, quý tộc

Nhạc chuông Đông Sơn là một đề tài đáng được chú ý trong khi nghiên cứu về tạo âm Đông Sơn. Về nguyên tắc, chúng tôi vẫn xếp nhạc chuông vào “bộ gõ” khi tiếng vang được phát ra nhờ va đập của hai vật thể và âm vang (echo) nhờ một vòm chứa âm.

  • 1727