Hội thảo khoa học đặt vấn đề nghiên cứu chuyên sâu về hai thiền sư họ Vũ để lại Xá lợi toàn thân gần 400 năm qua. Xá lợi toàn thân của thiền sư Vũ Khắc Minh và thiền sư Vũ Khắc Trường đã được công nhận là Bảo vật quốc gia vào năm 2016.
Hội thảo khoa học “Chùa Đậu (Thành Đạo tự) và dấu ấn hai vị thiền sư họ Vũ trong dòng chảy lịch sử văn hóa dân tộc” do trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp với chùa Đậu (Thành Đạo tự) tổ chức.
Cổng tam quan chùa Đậu (ảnh tư liệu)
Chùa Đậu ở Thường Tín, Hà Nội là ngôi chùa có lịch sử lâu đời 2000 năm, không chỉ nổi tiếng với kiến trúc cổ kính và phong cảnh hữu tình, mà còn là nơi lưu giữ hai pho tượng nhục thân thiền sư Vũ Khắc Minh và Vũ Khắc Trường - di sản hiếm gặp trong văn hóa Phật giáo Việt Nam.
Xá lợi toàn thân của thiền sư Vũ Khắc Minh và thiền sư Vũ Khắc Trường đã được nhà nước công nhận là Bảo vật quốc gia vào năm 2016. Hiện tượng “nhục thân bất hoại” của các thiền sư đã được giới khoa học trên thế giới dành không ít tâm huyết để nghiên cứu tìm hiểu nhưng kết quả còn khá khiêm tốn.
Tại hội thảo này các nhà khoa học Việt Nam được kỳ vọng sẽ công bố những kết quả nghiên cứu chuyên sâu về cuộc đời hành trạng và những “bí mật” về hiện tượng “Toàn thân xá lợi” của hai thiền sư.
Toàn thân xá lợi thiền sư Vũ Khắc Minh
Toàn thân Xá lợi thiền sư Vũ Khắc Trường
Hội thảo quy tụ nhiều học giả, chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực Lịch sử, Phật học, Khảo cổ học, Mỹ thuật, Văn hóa học và Bảo tồn di sản… Ngoài ra hội thảo còn nhận được những ý kiến, bài nghiên cứu chuyên sâu của những tăng sĩ hàng đầu, những vị đại Hòa thượng trong giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Hòa thượng, Tiến sỹ Thích Bảo Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho rằng, Hội thảo làm rõ những giá trị lịch sử văn hóa của Chùa Đậu trong dòng chảy lịch sử văn hóa Phật giáo nói riêng, của dân tộc Việt Nam nói chung.
Đây cũng là dịp để cộng đồng học thuật, Phật tử và nhân dân cùng nhìn lại những giá trị to lớn của di sản chùa Đậu, từ đó đưa ra các giải pháp bảo tồn và phát huy phù hợp trong thời kỳ đẩy mạnh phát triển văn hóa - du lịch bền vững.
GS, TS Nguyễn Văn Kim, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia cho biết, đã có rất nhiều hội thảo, tọa đàm khoa học về chùa Đậu, về hai vị Thiền sư, tuy nhiên hội lần này có quy mô rất lớn với 37 tham luận của các đại đức, thượng tọa và nhiều chuyên gia đầu ngành trên các lĩnh vực.
Các tham luận với những cách tiếp cận chuyên sâu, đa ngành đã giúp chúng ta có thêm những nhận thức sâu sắc và toàn diện về di sản văn hóa quý hiếm của dân tộc.
Từ các phân tích, luận giải, kiến giải, GS. TS Nguyễn Văn Kim cho biết, các ý kiến thống nhất đề xuất, kiến nghị các cơ quan quản lý văn hóa cần gia tăng các biện pháp bảo tồn và bảo vệ di sản văn hóa quý báu - Nhục thân của hai vị Thiền sư Vũ Khắc Minh và Vũ Khắc Trường.
“Có người đề xuất 5 năm nên khảo sát và đánh giá tổng thể về Nhục thân của hai vị. Nhưng tôi nghĩ trong điều kiện biến đổi khí hậu diễn ra vô cùng mạnh mẽ như hiện nay thì có thể khoảng 3-5 năm nên có một cuộc khảo sát, đánh giá tổng thể”, GS.TS Nguyễn Văn Kim nhấn mạnh.
Hội thảo gồm hai phiên tập trung vào các chủ đề chính: Chùa Đậu trong diễn trình lịch sử Việt Nam: khám phá nguồn gốc tên gọi, sự tích, dấu ấn qua thư tịch cổ và tư liệu khảo cổ.
Hiện tượng để lại nhục thân trong Phật giáo: nghiên cứu từ các nguồn tài liệu trong nước và quốc tế, so sánh các hiện tượng tượng táng ở Trung Quốc, Nhật Bản với trường hợp Việt Nam.
Thời đại, quê hương và hành trạng của hai thiền sư họ Vũ: Bối cảnh lịch sử – xã hội thế kỷ XVII, các pháp môn tu tập, vai trò của hai vị cao tăng với Phật giáo nước nhà.
Di sản văn hóa chùa Đậu trong bối cảnh đương đại: nghệ thuật kiến trúc, phong thủy, lễ hội truyền thống và biến đổi, các vấn đề bảo tồn tượng nhục thân.
GS.TS Nguyễn Văn Kim cũng cho rằng, cùng với các biện pháp, kỹ thuật để bảo tồn tốt nhất, hoàn hảo nhất nhục thân của hai vị Thiền sư, chúng ta cần gia tăng hơn nữa tính thiêng như những giá trị thực tế trong quần thể di sản văn hóa của Thành Đạo tự.
“Nhục thân của hai vị Thiền sư đến nay được công nhận là Bảo vật quốc gia, không gian chùa Đậu cũng được công nhận là Di tích quốc gia. Tuy nhiên, chúng ta có thể tiếp tục xây dựng hồ sơ về những tấm bia ký có giá trị đặc biệt gắn với quá trình phát triển của Hành Đạo tự, tiến tới xây dựng hồ sơ Di sản tư liệu, bổ sung và làm giàu thêm giá trị văn hóa của Chùa Đậu”, ông Nguyễn Văn Kim nhấn mạnh.
Am thiền sư Vũ Khắc Minh nhập định
GS.TSKH Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng Khoa học, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng: “Hội thảo đã đạt chất lượng khoa học cao với những thông tin mới, kiến giải, luận giải khoa học mới để mọi người hiểu sâu sắc hơn câu chuyện về hai vị thiền sư Vũ Khắc Trường và Vũ Khắc Minh”.
GS.TSKH Vũ Minh Giang khẳng định, chùa Đậu là ngôi chùa cổ kính, danh tiếng đã nức tiếng xa gần, tuy nhiên, để trở thành điểm đến tâm linh hấp dẫn rất cần tăng tính thiêng, tức là phải tạo không gian thiêng cho các bảo vật quốc gia - trong đó có nhục thân của hai vị Thiền sư mà cho đến nay khoa học vẫn chưa thể giải thích hết được về sự nhiệm màu ấy.
HÀ AN