Sáng 8/6/2018, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (BTLSQG) phối hợp với Bảo tàng Văn học Việt Nam tổ chức lễ khai mạc trưng bày chuyên đề “Văn học - Nghệ thuật trong kháng chiến (1945-1954)”. Đây là hoạt động nhân kỷ niệm 75 năm ra đời “Đề cương về văn hóa Việt Nam” (1943-2018).
Sáng 8/6/2018, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (BTLSQG) phối hợp với Bảo tàng Văn học Việt Nam tổ chức lễ khai mạc trưng bày chuyên đề “Văn học - Nghệ thuật trong kháng chiến (1945-1954)”. Đây là hoạt động nhân kỷ niệm 75 năm ra đời “Đề cương về văn hóa Việt Nam” (1943-2018).
Toàn cảnh lễ khai mạc
Tham dự buổi lễ có GS.TSKH Lưu Trần Tiêu – Chủ tịch Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia; ông Trần Chiến Thắng – Nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; ông Dương Trung Quốc – Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam; PGS.TS Phạm Mai Hùng – Phó Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam; ông Nguyễn Thế Hùng – Cục trưởng Cục Di sản; ông Đặng Thanh Tùng – Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước; ông Nguyễn Thanh Minh – Phó Giám đốc Bảo tàng Văn học Việt Nam; ông Vũ Công Hội – Vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ, Ban Tuyên giáo TW; TS. Nguyễn Văn Cường – Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Cùng các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ VHTT&DL, đại diện các đơn vị phối hợp, cộng tác viên, cán bộ hưu trí và các cơ quan thông tấn báo chí.
TS.Nguyễn Văn Cường phát biểu tại lễ khai mạc
Đại biểu cắt băng khai mạc trưng bày
Khách tham quan tại trưng bày
Với gần 200 hình ảnh, hiện vật, bản trích, bản viết đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia và Bảo tàng Văn học Việt Nam được trưng bày thành hai phần:
Phần thứ nhất, Đề cương về văn hóa Việt Nam và đường lối văn hóa của Đảng: Giới thiệu nội dung, ý nghĩa của “Đề cương về văn hóa Việt Nam” (tháng 2-1943) - Cương lĩnh văn hóa đầu tiên của Đảng. Những nội dung tư tưởng của Đề cương đã đáp ứng kịp thời những đòi hỏi của sự nghiệp xây dựng nền văn hóa cách mạng, là định hướng cực kỳ quan trọng cho sự ra đời nền văn hóa, văn nghệ Việt Nam mới trong hoạt động văn hóa, văn nghệ dưới sự lãnh đạo của Đảng. Những quan điểm quan trọng về văn hóa thể hiện trong “Đề cương về văn hóa Việt Nam” đã dần được bổ sung hoàn thiện theo yêu cầu của các giai đoạn phát triển cách mạng sau này. Trưng bày cũng giới thiệu một số nhận xét, đánh giá của học giả, nhà văn hóa, văn nghệ sỹ và văn kiện của Đảng về văn hóa, văn nghệ.
Bản “Đề cương về văn hóa Việt Nam” do đồng chí Trường Chinh soạn thảo, được đăng toàn văn trên Tạp chí
Tiên Phong số 1
Hiện vật tiêu biểu: Bản “Đề cương về văn hóa Việt Nam” do đồng chí Trường Chinh soạn thảo được Hội nghị Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương thông qua tháng 2-1943 và được đăng toàn văn trên Tạp chí Tiên Phong số 1: Cơ quan vận động Văn hóa Mới thuộc Hội Văn hóa Cứu quốc Việt Nam xuất bản, số 1 ra ngày 10-11-1945; Tác phẩm “Nhật ký trong tù” năm 1943 của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong các trang văn xuôi có ghi chép những suy nghĩ của Người về xây dựng nền văn hóa Việt Nam mới; Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng...
Tạp chí Tiên Phong số 1: Cơ quan vận động Văn hóa Mới
thuộc Hội Văn hóa Cứu quốc Việt Nam
Bảo vật quốc gia - Tác phẩm “Nhật ký trong tù” của Chủ tịch Hồ Chí Minh (giới thiệu trang văn xuôi nói về vấn đề văn hóa)
Phần thứ hai, Văn học- Nghệ thuật trong kháng chiến (1945-1954): “Đề cương về văn hoá Việt Nam” đã chắp cánh cho các hoạt động sáng tạo của các nhà báo, nhà văn, nghệ sĩ ngày càng phong phú và sắc bén, họ luôn bám sát nhiệm vụ cách mạng, phản ánh sắc sảo, sinh động đời sống thực tiễn đấu tranh của quân - dân, kịp thời động viên, cổ vũ toàn dân, toàn quân thi đua tăng gia sản xuất, giết giặc lập công, xây dựng đời sống văn hóa mới.
Hiện vật tiêu biểu: Nhóm hiện vật là những kỷ vật của các văn nghệ sĩ; Sưu tập hiện vật về các tác phẩm văn học của các tác giả (Tú Mỡ, Tế Hanh, Nguyễn Đình Thi…); Nhóm tranh cổ động và những bản nhạc thời kì kháng chiến...
Các tác phẩm văn học được sáng tác trong kháng chiến, giai đoạn 1945- 1954
Trưng bày sẽ giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu hơn giá trị soi đường, tác dụng định hướng của “Đề cương về văn hóa Việt Nam” những cống hiến của các văn nghệ sĩ lớp đầu tiên đã tiếp nhận những nội dung, tư tưởng của Đề cương; qua đó nhận thức đúng hơn nghĩa vụ và trách nhiệm công dân đối với sự nghiệp xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong giai đoạn mới.
Trưng bày dự kiến mở cửa phục vụ công chúng trong thời gian 3 tháng, tại số 216 Trần Quang Khải, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Tin, ảnh: Thu Nhuần – Quang Hưng